Ik weet het, ik weet het. Weinig bedrijven hebben zoveel commentaar te verduren als de IKEA. Bijna alle commentaar komt van mensen die geprobeerd hebben zelf iets in elkaar te zetten en dat is dan mislukt. Terwijl het geheel geniaal uitgedokterd is. Er zijn zelfs vele grappen over in omloop. Er is er zelfs eentje bij, die ik best wel grappig vind. Men vertelt dan dat er een robot is gemaakt die de kasten van IKEA in elkaar kan zetten. Het is dus blijkbaar eenvoudiger om een robot te bouwen dan een kast van IKEA. Maar in een documentaire op TV heb ik eens gezien hoe dat op de ontwikkelingsafdeling allemaal in zijn werk gaat. Hoeveel werk er aan vooraf gaat voordat ze zelfs maar overwegen de meubels in productie te nemen. En in het onderzoeks- en test lab. Ik was diep onder de indruk.

Er is voor de toekomstige zelfbouwer van IKEA-meubelen maar één belangrijke tip: Lees de gebruiksaanwijzing!!! Meer niet. Kijk naar de plaatjes. Ik ben in de beginjaren van IKEA ook altijd aan de gang gegaan zonder goed te kijken wat er nou eigenlijk op het plaatje en in de tekst staat. Ja, dan kom je er na verloop van tijd achter dat dat ene plankje met twee schroefgaatjes eerst gemonteerd had moeten worden in plaats van schijnbaar hetzelfde plankje met drie schroefgaatjes. En dan kun je alles weer afbreken. Dat geeft veel ergernis en wellicht schade. Eigenschuld, dikke bult. Met een beetje goed kijken en lezen was het voorkomen.

Wat ik IKEA wel kwalijk neem, is het jijen en jouwen. Zij zijn degenen die daar in Nederland mee begonnen zijn. 50 Jaar geleden was het ondenkbaar dat een klant anders aangesproken werd dan met u. Sterker nog, men schreef tot die tijd u nog met een hoofdletter. IKEA trok zich daar niets van aan en deed hetzelfde dat men in Zweden gewend was en schafte het gebruik van u geheel af. Heel veel mensen spraken er toen schande van en er waren er genoeg die om die reden niet bij IKEA kwamen. Ondertussen is jijen en jouwen gemeengoed geworden. Veel bedrijven zenden hun folders rond met bijvoorbeeld een tekst als: “Een aanbieding, speciaal voor jou”, of iets dergelijks. Sterker nog, er zijn mensen die beledigd zijn als ze met u worden aangesproken. En dat vind ik een vreemde zaak.
Misschien is het mijn leeftijd, maar ik tutoyeer niet vaak en ik vind het zelf ook prettig om met u te woorden aangesproken. Zeker als er sprake is van een verkoper/klant verhouding. Men laat zien dat men blij is, u in de zaak te hebben.

Al met al is de IKEA een prettige zaak waar ook veel mensen komen voor de gezelligheid. Waar ze een bakkie koffie  nemen. Gratis omdat ze lid zijn van de IKEA-family. Ook zijn er veel mensen die er regelmatig ontbijten. Vrij goedkoop en best redelijk van kwaliteit en kwantiteit. Om daarna te vertrekken zonder iets te hebben gekocht.

Ook wel een vaak gehoorde klacht is dat u de hele zaak door moet sjouwen om uiteindelijk ergens te komen, op de plaats dus waar het artikel ligt dat u zoekt. Een beetje waar is dat wel, maar er zijn ook overal doorgangen om uw route af te snijden. De zogenaamde binnendoortjes, ook wel olifantenpaadjes genoemd. Dan loopt u zo naar de plek waar u moet zijn.

Parkeren is ook nooit een probleem. Buiten, maar ook overdekt. Als het regent, kunt u altijd droog naar de winkel en na afloop uw koopwaar droog inladen.

Wachttijden bij de kassa zijn ook altijd vrij kort. Onder andere door de zelfscans. Doe het zelven is bij dit bedrijf het motto. De kasten en banken zelf in elkaar zetten en dus ook bij de kassa’s. Lekker snel allemaal.

Zweedse balletjes. Een begrip in Nederland. Bij de woorden “Zweedse balletjes” denkt bijna iedereen direct aan de IKEA. Logisch. Het restaurant is trouwens toch ook een begrip bij veel mensen. Het is er vaak druk. Wat een goed teken is. Als het druk is, zijn er dus veel mensen die teruggekomen zijn en dus blijkbaar heel tevreden zijn.
Hoe druk als het in het restaurant ook kan zijn, er is altijd plaats genoeg. Vaak ziet men er oudere vriendinnen die er afspreken. Ze zijn dan bijvoorbeeld een stukje gaan fietsen en hebben halverwege een rustpunt nodig. Dan spreken ze af bij de IKEA. Het is eenvoudig te vinden en de koffie is er, met je family pas, gratis.
Er iets vieren doen mensen er niet vaak. Maar het kan wel. Kinderfeestjes bijvoorbeeld. Maar ook voor ouderen. Toen bijvoorbeeld mijn moeder 85 jaar werd, wilde ze dat in een restaurant vieren. Diverse zaken werden overwogen. Het heikele punt waren de kleinkinderen en achterkleinkinderen. Van drie jaar af. Die kan je niet in een sjiek restaurant te eten geven. We zijn toen uiteindelijk bij IKEA terecht gekomen. Zelf vonden we dat een beetje een raar idee, maar het eten is er redelijk goed, de achterkleinkinderen konden rustig rond rennen en mijn moeder genoot. En dat was het belangrijkste. En ook niet helemaal onbelangrijk, mijn moeder was voordelig uit.

En ik zelf? Eerlijk gezegd, ik kom er niet zo graag, maar soms toch wel om iets te kopen dat daar goed en goedkoop is. Bijvoorbeeld de twee Billy’s die we hebben of, als we er toch zijn, lampen, kaarsen of servetten. En natuurlijk toch nog een gratis bakkie koffie toe. En ik bekijk ook de gang van zaken altijd met bewondering. Het systeem van zelf afhalen van je spullen in het afhaalmagazijn. Het zit allemaal geniaal in elkaar. We lopen ook altijd nog even een rondje langs de uitverkoopspullen, want je weet maar nooit.
Nu zult u zich afvragen waarom ik dan niet zo graag kom. Ach, ik ben Rotterdammer en als ik bij uitzondering in Amsterdam moet zijn, word ik al ongelukkig als ik daar het Station uitkom. Het zelfde vooroordeel heb ik ook een beetje als ik de IKEA binnenloop. U hoeft zich daar niets van aan te trekken.

De kinderen. Ja, de onze zijn rond de vijftig en hebben dus een eigen mening. Maar de kleinkinderen zijn er van 6 tot 22. Die jongsten en vroeger de andere kinderen die toen onder de tien waren, kwamen er graag. Al was het maar alleen voor de ballenbak. En daar was ik dan weer jaloers op. Het lijkt me zo heerlijk. Onderduiken in de ballenbak. Onder de ballen je zelf verstoppen voor je ouders. En die gaan dan roepen en zijn in paniek. Geweldig.
Een verboden droom is natuurlijk na sluitingstijd, in het donker dus, met een leuke juffrouw die ballenbak in te duiken. Misschien valt het tegen. Gebruik zelf uw fantasie maar.

De klachtenafdeling gaat ook altijd goed met uw klachten om. Uiteraard gaat er wel eens wat mis, maar de klachtenafdeling doen nooit zo moeilijk. Incompleet komt nooit voor. Maar als u zegt dat dat ene boutje er echt niet bijzat, doen ze daar niet moeilijk over. Dan krijgt u dat ene boutje en waarschijnlijk nog een paar. Toen ik eens parket moest leggen bij mijn dochter, ging dat niet zo lekker. Ze heeft de hele troep terug gebracht en kreeg spontaan haar geld terug. Inclusief die van het aangebroken pak.

Even een zijsprong. Toen we een paar jaar geleden in China en Tibet waren, zagen we vanuit de trein een hele wijk met flats. Al die flats waren donkerblauw, in een donkere tint met gele randen. Precies de IKEA-kleuren. Iedereen dacht dan ook meteen aan IKEA. De grapjas van het gezelschap merkte op: “Klijg maal een sleuteltje bij”.

Nog maar een zijsprongetje. Onze kinderen waren eens in China. Toen ze opmerkten dat ze maar eens bij de plaatselijke IKEA gingen kijken, was onze kleinzoon van toen vijf jaar, opmerkelijk enthousiast. Hij was China een beetje zat en dacht dat als ze bij de IKEA naar buiten gingen, hij in Barendrecht terecht zou zijn en dan was hij zo thuis. Dat viel tegen.

Om nog even door te gaan over de kleinkinderen. De kinderen liepen eens met de kleinkinderen door de IKEA en waarschuwden ze dat ze bij hen moesten blijven. Maar als ze papa en mama kwijt zouden, dat ze dan naar een mevrouw moesten gaan met een gele blouse en die zou dan omroepen dat ze een kindje bij zich had dat de papa en mama kwijt was. Nauwelijks 30 seconden later was de dochter des huizes er vandoor en via een olifantenpaadje op een andere afdeling terecht gekomen. Even later klonk het door de IKEA: “Willen de ouders van een vierjarig blond meisje zich melden bij de receptie”. Het systeem was daarmee getest en het werkte.

Goed, ik begon dit artikel met: “Weinig bedrijven hebben zoveel commentaar te verduren als IKEA”. De eerlijkheid gebied om te zeggen dat er ook maar weinig bedrijven zijn die zoveel complimenten krijgen als IKEA. Van hun fans.

Koert Wijnands